ပႜဲညးဍဳင္ကြာန္တအ္ေလဝ္ လညာတ္ဝိဝိင္ဒဿံင္ စပ္ကုႝပေရင္ေပဲါ႐ုဲမာဲ ေဇှာ္ကုႝျဇဟတ္

ေပဲါ႐ုဲမာဲအလုႝအသ႘ပှာန္ မကႜိဳက္ပ္ ေကၜာန္သၸကုႝ ပႜဲသှာံဏံဂွ္ ဟုိတ္ႏူဂေကာံေဗာ္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ေဇှာ္ေဇှာ္တအ္ ဒစုႝဒစးလဝ္ဂွ္တုဲ အပႜဲညးဍဳင္ကြာန္တအ္ေလဝ္ လညာတ္ဒွ္ဒဿံင္ ဒြိဟေဇှာ္ကုႝျဇဟတ္ကုီရ။

လၛဳႝတံ ဒွ္ဓဝိင္ဂွ္ ယဝ္ေဗာ္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္္မန္ ဟြံမြဲမၢး၊ ယဝ္ေဗာ္မန္ ဟြံလုပ္ ပႜဲေပဲါျပဳိင္႐ုဲမာဲမၢး အေခါင္အရာ ေကာန္ဂကူ ၾကက္မမံက္ကၜဳင္ ပႜဲပၛံက္ဂတေတံဂွ္ ဂြိင္ေဖက္မှိဟ္ျပဳေျပင္ဖန္ဇန္ ဟြံမြဲဂွ္တုဲ ‘ၐုိတ္ဂြံၐုိတ္ေကတ္’ ဒုင္ဂိုင္ေကတ္ လညာတ္ဝြံတုဲ ညးတံေစွ္စုိတ္ ကုႝျဇဟတ္ထံက္ဂလာန္ ပံက္ပတိုန္ေဗာ္တိဿတုဲ လုပ္ေပဲါ႐ုဲမာဲႏြံရ။

ညးလၛဳႝတံပၜန္ဂွ္၊ ေပဲါ႐ုဲမာဲဏံ ပေရင္ဓဝ္ဍာံ ဟြံမြဲ၊ ပေရင္ထံက္ဂလာန္ဂၜးကဝ္ကုီ္ အပႜဲဍဳင္ကြာန္ကုီ ဟြံမြဲဂွ္တုဲ ေပဲါ႐ုဲမာဲဏံ ၐိုန္တုဲဒွ္အာကုီဂွ္ ေပဲါဗၲိဳက္အေခါင္အရာမှိဟ္ကုီ ပေရင္ေကာန္ဂကူကုီဂွ္ ဆက္တုဲ ေသွ္အာမံင္ဏီေရာင္။ ဟုိတ္ဒဿာသာ္ဂွ္ရ ဟြံေစွ္စုိတ္ကုႝ ပံက္ပတိုန္ေဗာ္တဿိတုဲ၊ ‘ ေဗာ္လုပ္ဒုင္႐ုဲမာဲဂွ္ေလဝ္ ဂုဏ္ဖုႝညးဍဳင္ကြာန္ ဟြံမြဲ၊ သြက္ဂြံလုပ္ဒုင္႐ုဲမာဲေလဝ္ ဟြံဒုင္တဲရ’ မပတံသာ္ဏံ လညာတ္အပႜဲညးဍဳင္ကြာန္တအ္ ဒွ္ဒဿံင္ဒြိဟ တှဟ္ျခာဒဿံင္အိုတ္ရ။

“ဗုီလုႝဒွ္ဒွ္ ပံက္ေဗာ္ကုႝဒွ္ လုပ္ဒုင္႐ုဲမာဲကုႝဒွ္ ေဗာ္မန္မြဲ ယဝ္ဒွ္ကၜဳင္ေတွ္ ပု႙ဝုိတ္ကၜဟ္ေထာံ ဂၜံင္တရဵေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိ ကုႝ ေဗာ္မန္ဒ႘မဝ္ပု႙ကုီ ဟြံဂြံပုဟ္၊ နဇုိင္နတဲ ညးတအ္ဒစုႝဒစးလဝ္ဂွ္ ဒးရ၊ ဆဂး ပေရင္ကုႝျဇဟတ္ဓရုိဟ္ ႏူညးတအ္ လၸာ္သၠဲ ယဝ္ဟြံမြဲမြဲသာ္ မန္ပု႙ပံက္ပတိုန္ေဗာ္တဿိတုဲ လုပ္ဒုင္ေပဲါ႐ုဲမာဲေတွ္ မူဂုဏ္ဖုႝ ဟြံမြဲပုဟ္’’သာ္ဏံ ညးဍိဳပ္ဂေကာံသဿတ္ ခ်႘ဒရာင္ဒဿံင္သြာင္နာနာ ပြိဳင္ဍဳင္ပၚလဿိဳင္မြဲတၜ ဟုီဓမံက္လညာတ္ညးရ။

လညာတ္ဝိဝါဒပံက္ေဗာ္တုဲ လုပ္ေပဲါ႐ုဲမာဲဂွ္ အပႜဲကႜိဳပ္သၠိဳပ္မန္တအ္ ကၜာတဲ ထၠးဒဿံင္ ေဇှာ္ကုႝျဇဟတ္ လဝ္ကုႝဒွ္ကၜာရ ဗြဲႀကဵဏံ ေဗာ္ဒ႘မဝ္ကေရျဇ႘ေကာန္ဂကူမန္ ေဖ်ံသၢဳတ္သြာတ္ ဒစုႝဒစး ပႜဲေမ (၂၅) ဂွ္တုဲ၊ ဂေကာံေအန္ေအဝ္ဒ႘ေလဝ္ ေဖ်ံသၢဳတ္သြာတ္ ဒစုႝဒစး ပႜဲေမ (၂၉) ဂွ္ကုီတုဲ လညာတ္ပၚဒကးတံဂွ္ ေအာန္ေစွ္ကၜဳင္အိုတ္ရ။

ဆဂး ပႜဲကုႝပၛံက္ဏံ ေဗာ္သၸစှးဂကူမန္မြဲ ဒးႏြံေထက္ဗုိန္၊ သာ္လုႝဒွ္ဒွ္ ဒးလုပ္ေပဲါ႐ုဲမာဲေဟင္၊ ၐုိတ္ဂြံအေခါင္ ၐုိတ္ေကတ္ လညာတ္သာ္ဏံ မံက္ကၜဳင္ အပႜဲကႜိဳပ္သၠိဳပ္လၛဳႝတံဂွ္တုဲ၊ ေဗာ္သြးအစာသဝ္နာဲနဲသုႝ ေကုာံ အစာဇှဴတအ္ နကုႝျဇဟတ္ မပါလုပ္ လဿိဟ္သုီဖအုိတ္ (၁၅) တၜဂွ္ နကုႝယဿဳ ေဗာ္ဒ႘မဝ္ကေရၿဇ႘အလုံရးမန္ဂွ္ ပႜဲအၾကာဏံ သြက္ဂြံပံက္ပတိုန္ ႏြံကၜဳင္ဂ္ွတုဲ၊ ဟိုတ္နဴဇြဳိန္လပွ္ အသိင္အလိုန္ဂွ္တုဲ အပႜဲသဿတ္တအ္ကုီ ညးဍဳင္ကြာန္တအ္ကုီ၊ ခဿ႘သင္တအ္ကုီ လညာတ္ပၚကၜဳင္ ဒွ္ကၜဳင္ဝိဝါဒအိုတ္ရ။

“ညးပံက္ေဗာ္တဿိတအ္ ဟုီမံင္ ၐုိတ္ဂြံ ၐုိတ္ေကတ္ဟုီဂွ္ ပဲါႏူကုႝ အေခါင္အရာပူဂုႝတအ္ဂွ္တုဲေတွ္ အေခါင္အရာေကာန္ဂကူဟုီေတွ္ မုေလဝ္အေခါင္ဖန္ဂြံ ဟြံမြဲပုဟ္၊ ဆဂွ္သဿးဟြံေသင္ဏီ ကာလဂေကာံမန္ေကာန္ဍဳင္အရင္ (၁၉၄၇) ေတံေလဝ္ ကႜိဳပ္မန္တာန္ (မြန္သန္း) တအ္ လညာတ္ပၚညးသကအ္ ဗုီဏံကုီရ၊ လၸၚညးဂလုိင္ဂွ္ ဟြံေစွ္စုိတ္ကုႝ ေပဲါ႐ုဲမာဲ၊ ဆဂး လၸာ္ဂေကာံေဍာတ္ နာဲမန္တာန္တအ္ဂွ္ လုပ္ပံက္ေဗာ္တုဲ လုပ္ေပဲါ႐ုဲမာဲ၊ မာဲပႜဲညးဍဳင္ကြာန္ဂွ္ေလဝ္ ဟြံဂြံ၊ ေကှာတ္တဲ ေဍံစကာ ကုႝပံက္ဒပ္ (မြန္ဘီးလူးတပ္)၊ မန္ ကုႝ မန္ ဇကုရ ေဍံကုႝပန္ညးသကအ္၊ အုႝဗုီဏံ ဂြိင္ေဖက္ဒွ္ညးသကအ္၊္ အေခါင္ေကာန္ဂကူဟုီဂွ္ ေဍံဖန္လဝ္ကုႝ မုဟြံမြဲပုဟ္’’သာ္ဏံ နာဲေတန္အံင္ မဒွ္ေကာန္ဥကၠဌ ေဗာ္ပၜတရဵဍဳင္မန္ နာဲအံင္ေထာန္ဂွ္ ဟုီပတိတ္လညာတ္ညးတုဲ ေကာန္ဂေကာံနာနာ မှဳံပြ႘ပြိဳင္ဍဳင္ျဇပ္ဗုဂမၜိဳင္တအ္ေလဝ္ ဗက္အာလညာတ္ညးကုီရ။

“ ဗုီလုႝဒွ္ဒွ္ အေခါင္အရာေကာန္ဂကူ ဟြံဂြံဟေဍံ (လဝ္ကုႝဒွ္ကၜာရ) အုိတ္ေကှာတ္ ေဗာ္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ အပႜဲဗြိဳင္ေသှာဝ္မြဲ မံက္ႏြံကၜဳင္ဂွ္ ဂေကာံနာနာတအ္ ဂြံသှိင္ဗဒဲါကုႝ ေဗာ္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ဂွ္တုဲ ဂြံအေခါင္ခ်႘ဒရာင္ တဿာဂလုိင္ေရာင္” သာ္ဏံ ညးစုိတ္လုပ္စ ပံက္ေဗာ္ ဗြိဳင္အပႜဲဍဳင္မြဲတၜ ဟုီရ။

စပ္ကုႝပေရင္ေပဲါ႐ုဲမာဲဏံဝြံ ညးဍဳင္ကြာန္တအ္ ဟုိတ္ႏူဟြံကၜးစိုတ္ဂွ္တုဲ၊ ဗုီလစြံစုိတ္ ကႜိဳပ္သၠိဳပ္ မှဳံပႜဲေဒသတအ္ႏြံဂွ္ ညးေဒသတအ္တံဂွ္တံဂွ္ ဗက္စလညာတ္ညးတအ္အိုတ္ရ။ ဟုိတ္ႏူလညာတ္ကႜိဳပ္သၠိဳပ္တအ္ ထုဲကှာန္ျပးကၜဳင္ နာနာသာ္ဂွ္ရ လညာတ္ညးဍဳင္ကြာန္တအ္ဂွ္ေလဝ္ မဲြေဒသကုႝမြဲေဒသ ဟြံတုပ္သဿဟ္ ဒွ္ကၜဳင္ကေရက္ကေရက္အိုတ္ကုီရ။

ေပဲါ႐ုဲမာဲအလုႝအသ႘ပှာန္ ၾကက္မေကၜာန္ဗဒွ္ ပႜဲကုႝပႜဲသှာံဏံ မဟဂြံလေလာင္ပဿိင္ပတိတ္ စဿတ္တၛဲခ်ဳိတ္ပၜဳိတ္ဏီဂွ္ ကႜိဳပ္သၠိဳပ္တအ္ ဗဲြမဂၜိဳင္ ဟြံေစွ္စုိတ္တုဲ ဗြဲမေအာန္ဂွ္ရ ဒုင္တဲတုပ္စုိတ္ ပံက္ေဗာ္၊ စပ္ကုႝေကင္ကာကိစၥဒုင္လုပ္ေပဲါ႐ုဲမာဲဂွ္ ညးဍဳင္ကြာန္တအ္ တာလ်ဳိင္ႏြံသာ္လုႝတုဲ မုဒးေကၜာန္သၸသာ္လုႝေရာဂွ္ အေဃာဒွ္ဒဿံင္ဝိဝိင္၊ ေဖ်ံသဂုတ္သြာတ္ ေဗၜတ္ဒးဟြံမာန္ဂွ္တုဲ ညးတံမင္စဿ႘ဒဿံင္ ရမွ်ာင္ကႜိဳပ္သၠိဳပ္တအ္ဖုိဟ္ေရာင္။